استانداردهای پمپ های صنعتی: ISO 5199 و ANSI B73.1

استانداردها بخش بسیار مهمی از فعالیت‌های صنعتی و تجاری هستند. با تعیین محصولات سازگار با استانداردها، می توان به خریداران اطمینان داد که اقلامی که به دست می آورند از عملکرد و شرایطِ ایمنی مهمی برخوردار خواهند بود، حتی اگر از شرکت‌هایی باشند که خریداران قبلاً هرگز با آنها سر و کار نداشته اند.

با توجه به اهمیت و فواید بسیار زیاد استانداردها، جای تعجب نیست که انواع مختلفی از استانداردها تولید شده‌اند: از جمله “استانداردهای صنعت” (استانداردهایی که توسط یک بازیگر غالب و شناخته شده در صنعت تعیین می‌شود) ، استانداردهای تعیین شده توسط انجمن های تجاری (به عنوان مثال NEMA برای تجهیزات الکتریکی یا API برای تجهیزات نفت و گاز) استانداردهای ملی (به عنوان مثال ANSI ، CSA  وDIN ، استانداردهای بین المللی (ISO). این مقاله بر روی مقایسه دو مجموعه استاندارد مهم برای پمپ‌های صنعتی متمرکز خواهد بود ANSI B73.1 و ISO 5199.

کمی تاریخ!

انستیتوی استاندارد ملی آمریکا (ANSI)  یک سازمان خصوصی و غیرانتفاعی برای عضویت است که در سال 1918 به عنوان یک همکاری مشترک توسط سازمان‌های مهندسی همچون IEEE ، ASME و ASCE و چندین اداره دولتی ایالات متحده تاسیس شد. در حال حاضر بیش از 10 هزار استاندارد ملی آمریکا (ANS) وجود دارد که طیف گسترده‌ای از محصولات و فرآیندها را پوشش می دهند.

ISO  (سازمان بین المللی استاندارد): تأسیس آن به سال 1946 برمی‌گردد، در آن زمان نمایندگان 25 کشور در لندن گرد هم آمدند تا درباره آینده استانداردهای بین المللی صحبت کنند به طوری که این استانداردهای بین‌المللی بتوانند همچون پلی بسیاری از استانداردهای خاص ملی و صنعتی را به هم وصل کنند. اکنون بیش از 19،500 استاندارد بین‌المللی وجود دارد که بسیاری از جنبه‌های فناوری و تجارت را پوشش می‌دهد.

از نظر تاریخی، استانداردهای ISO تأثیر بیشتری در اروپا و آسیا داشته‌اند، در حالی که استانداردهای ANSI به طور گسترده‌ای در ایالات متحده و سایر مناطق قاره آمریکا مشاهده می‌شود. با این وجود، در حالی که دو بدنه استاندارد از یکدیگر وام می‌گیرند، درجه‌ای از همگرایی نیز میان آن‌ها وجود دارد. با ظهور جهانی شدن به ویژه از سال 2000 میلادی، استانداردهای ISO به طور فزاینده‌ای تأثیرگذارتر شدند.

ANSI B73.1  (گاهی اوقات به عنوان ASME B73.1 نیز شناخته می شود.)

این استاندارد برای پاسخگویی به نیازهای صنایع شیمیایی برای دسته گسترده‌ای از پمپ های سانتریفوژ end-suction تک مرحله‌ای (single-stage end-suction) تهیه شده است. این استاندارد 27 اندازه پمپ را پوشش می‌دهد و تعدادی از ابعاد کلیدی را برای هر یک از این موارد تعیین می‌کند. ابعاد شامل ارتفاع و طول کلی پمپ لخت (bare pump) ، قطر نازل و شافت، اندازه، محل و فاصله پیچ‌های نصب شده و غیره است. ANSI B73.1 همچنین برخی از ویژگی‌های عملکرد و تعدادی از ویژگی‌های طراحی را مشخص می‌کند که برای اطمینان از عملکرد مطمئن و نگهداری آسان پمپ هستند (به عنوان مثال ساختback pull-out  با رینگ‌های قابل تعویض).

ابعاد استاندارد، ترتیب نصب و چیدمان پایه (basic layout) پمپ به این معنی است که پمپ‌های ANSI B73.1 از تولیدکنندگان مختلف می‌توانند به راحتی جایگزین یکدیگر شوند.

ISO 5199 (و ISO 2858)

این دو استاندارد همان نوع پمپ‌های صنعتی ANSI B73.1 را پوشش می‌دهند. ISO 2858 قدیمی‌تر بر روی ابعاد خارجی و جزئیات نصب متمرکز شده است، در حالی که ISO 5199 انواع مختلف الزامات عملکردی (به عنوان مثال حداقل عمر یاتاق‌ها) و ویژگی‌های ساخت (مانند طرح کلی، تنظیمات آب‌بندی) را مشخص می‌کند. از برخی جنبه‌ها (به عنوان مثال حداکثر مقدار ارتعاشات مجاز) ISO 5199 سختگیرانه‌تر از ANSI B73.1 است.

به طور کلی، پمپ‌های تولید شده برای مطابقت با استاندارد ISO 5199 از نظر عملکرد، قابلیت اطمینان، قابلیت سرویس و طول عمر، الزامات مورد نیاز ANSI B73.1 را برآورده می‌کنند یا از آن فراتر می‌روند. با این حال، پمپ‌های ISO 5199 نمی‌توانند به عنوان جایگزین مستقیم تجهیزات ANSI B73.1 بدون برخی تغییرات در صفحات نشیمن پمپ و اتصالات موتور استفاده شوند. دلیل این امر آنست که طرح بندی (layout) پیچ‌ها ، قطرهای شافت و مکان‌های نازل ورودی / تخلیه حتی برای پمپ‌های با اندازه معادل متفاوت هستند. بسیاری از پمپ‌های ANSI B73.1 به دلیل مناطق مربوط به آن‌ها، به گونه‌ای طراحی شده‌اند که فقط به موتورهای با منبع تغذیه 60 هرتز متصل می‌شوند، در حالی که پمپ‌های ISO 5199 با شرایط الکتریکی 50 هرتز سازگار هستند. با این حال، بیشتر تولید کنندگانِ پمپ‌های ISO 5199 مدل‌های 60 هرتزی در دسترس دارند. همچنین، افزایش محبوبیت درایوهای فرکانس متغیر (VFD) این تمایز را تا حد زیادی بی‌اثر می‌کند.

گرچه مطمئناً ساده‌ترین و مستقیم‌ترین گزینه برای یک شرکت آمریکای شمالی این است که فقط به دنبال محصولات استاندارد ANSI باشد، اما انجام این کار به طور قابل توجهی انتخاب‌های وی را محدود می‌کند. بسیاری از محصولات دارای گواهینامه ISO که از اروپا و به ویژه آلمان صادر می‌شوند‌، دارای فن‌آوری‌های چشمگیر و جدید در زمینه مصرف حداقلی انرژی هستند که ممکن است در محصولات مشابه ANSI موجود نباشد.

با توجه به این‌که در ایران بیشتر صنایع نفت و گاز و پتروشیمی از استانداردهای آمریکایی پیروی می‌کنند، اما در بسیاری از کاربردهای این صنایع همچون سامانه‌های تصفیه آب و فاضلاب و موارد تأسیساتی در بسیاری موارد می‌توان از پمپ‌های با استاندارد اروپایی استفاده نمود. لذا در نظرگرفتن هر دو استاندارد و کسب اطلاع از هر دو بسیار می‌تواند برای مدیران و مهندسان مفید باشد.

منبع: https://www.ksb.com/en-ca/software-and-know-how/know-how/technical-articles/a-review-of-iso-and-ansi-pump-standards

شرکت KSB آلمان دارای تولیدات زیادی از انواع پمپ‌های با استاندارد اروپایی و تعدادی با استاندارد آمریکایی است.

شرکت آروین صنعت پاشا با شناخت خوب و ارتباط مناسب با این سازنده امکان تأمین انواع پمپ‌های KSB و قطعات یدکی مرتبط را دارا می‌باشد.